Tam bảo

3 vật quý: Tinh Khí Thần ở trong thân thể con người. Tinh là tinh huyết. Khí là khí sức. Thần là thần lực. 

Tinh huyết bởi thận mà có; khí sức bởi Tỳ Phế mà có; thần lực bởi Tâm mà có. 3 vật báu ấy đầy đủ để gìn giữ mạng sống.

tam-bao Khí mạnh thì sinh tinh huyết, tinh huyết đầy đủ thì thận vẹn toàn. Tinh, khí, thần cường tráng thì sức sống tươi đẹp; nếu khí hư nhược thì tinh tán, tinh tán thì thần suy. Tinh, khí, thần suy tán thì sức sống ươn hèn.


Con người ta khi tuổi trẻ làm việc hăng say, đến khi già làm việc yếu kém là bởi tinh, khí, thần trước mạnh sau yếu khác nhau.

Bởi vậy: Phải kìm hãm sắc dục để dưỡng tinh; phải giảm thiểu ngôn ngữ để dưỡng khí; phải thẳng ngay trong tâm tư để dưỡng thần. Tinh, khí, thần sung mãn thì đời sống vui mạnh dài lâu, không còn phải nghĩ đến tư âm, bổ huyết để sinh tinh; Bổ trung, tứ quân để bổ khí; bổ tâm Quy tỳ để an thần nữa. Nội kinh nói: "Tinh Thần nội thủ, bệnh an tòng lai" nghĩa là giữ gìn tinh thần bên trong cho đầy đủ thì bệnh tật còn theo kẻ hở nào mà vào được.

(Trích từ Đông y số điển – Định Ninh LÊ ĐỨC THIẾP – tập Tam)