Bàn về hỏa hậu thiên và tiên thiên không giống nhau

Loài người sinh ra ở hội Dần, Dần là hỏa, hỏa là thể chất dương. Vũ trụ lấy dương làm căn bản của sự sống, đời người lấy hỏa làm cửa của sinh mạng, cho nên đạo dưỡng sinh không gì cấp thiết hơn dưỡng hỏa, khí trời mở đầu ở hội Tý mà khí dương sinh thì tý là gốc của dương mà làm tiên thiên, người sinh ra ở hội Dần, hỏa gây nên thì Dần là mẹ Hỏa mà làm hậu thiên. Hỏa là căn bản của sự sống, dương là tác dụng của hỏa cho nên nói: “Trời không có hỏa ấy thì không thể hóa sinh muôn vật, người không có hỏa ấy thì không thể sinh sống được”.

Nhà Nho nói: “Trời mở đầu ở hội Tý thì thủy là đầu”. Nhà Y nói: “Người sinh ra thì thận thủy có trước”. Nào ai biết được Tý là hào dương đầu. Thận là tạng hỏa, một hào dương hãm ở khoảng giữa hai hào âm mà thanh mệnh môn, đó là hỏa mà thận thủy ở gởi vào, âm sinh ra ở dương cho nên thủy với hỏa đối lập với nhau về danh hiệu, mà không đối lập với nhau về thể chất, đối lập với thủy chỉ là hỏa hậu thiên, tức là Ly hỏa, không đối lập với thủy là hỏa tiên thiên tức là Càn hỏa, là thuần dương, là chủ của hỏa, là nguồn của thủy, cho nên năm vận chia cho năm hành, mỗi hành đều chủ một vận mà chỉ có hỏa là nói có quân có tướng mà hành khác thì không nói tới, vì rằng sinh khí ở khoảng trời đất gọi chung là nguyên khí, nguyên khí chỉ dương làm chủ tức là hỏa đó thôi.